Wielki Post to czas czterdziestodniowego przygotowania do najważniejszej chrześcijańskiej uroczystości – Wielkanocy, czyli Świąt Paschalnych. Okres ten rozpoczyna Środa Popielcowa, która w tym roku przypada 17 lutego, natomiast kończy liturgia Mszy Wieczerzy Pańskiej sprawowana w Wielki Czwartek, w tym roku obchodzony 1 kwietnia.
W naszej parafii w Środę Popielcową msze św. z obrzędem posypania głów popiołem o godz.: 6.30, 8.00, 9.00, 16.00, 17.00, 18.00 i 19.30. W piątki Wielkiego Postu – nabożeństwo drogi krzyżowej o godz. 17.30 w kościele górnym dla dorosłych i o tej samej godzinie w kościele dolnym dla dzieci. W niedziele o godz. 17.00 – nabożeństwo gorzkich żali z kazaniem pasyjnym o godz. 17.00. Parafialne rekolekcje wielkopostne od 7 do 10 marca głosić będzie o. Paweł Witon, jezuita, duszpasterz młodzieży.
W Środę Popielcową, na znak żałoby i pokuty, głowy wiernych obecnych na Eucharystii zostaną posypane popiołem. Popiół ten, ma pochodzić z zeszłorocznych palm poświęconych w Niedzielę Palmową. Należy pamiętać, że tego dnia obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post ścisły (można spożyć trzy posiłki w ciągu dnia, w tym tylko jeden do syta). Reguła dotycząca wstrzemięźliwości dotyczy wiernych powyżej 14. roku życia, a post ścisły, osoby pełnoletnie, aż do 60. roku życia. W tym dniu nie ma natomiast obowiązku uczestniczenia w Mszy św. Kościół zaleca jednak udział w liturgii, ze względu na pokutny charakter dnia rozpoczynającego Wielki Post. Obrzędowi posypania głów popiołem towarzyszą słowa: “Pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz” albo: “Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”.
Wielki Post jest przede wszystkim czasem pokuty i nawrócenia. Wspominając słowa Chrystusa, Kościół na ten okres przypomina trzy drogi przybliżenia się do Boga: post, jałmużnę i modlitwę.
W Piśmie Świętym liczba 40, stanowi wyraz pewnej dłuższej całości, czasu przeznaczonego na jakieś konkretne zadanie człowieka lub zbawcze działanie Boga. W Wielkim Poście Kościół odczytuje i przeżywa nie tylko czterdzieści dni spędzonych przez Jezusa na pustyni na modlitwie i poście przed rozpoczęciem Jego publicznej misji, ale i trzy inne wielkie wydarzenia biblijne: czterdzieści dni powszechnego potopu, po których Bóg zawarł przymierze z Noem; czterdzieści lat pielgrzymowania Izraela po pustyni ku ziemi obiecanej; czterdzieści dni przebywania Mojżesza na Górze Synaj, gdzie otrzymał on od Jahwe tablice Dekalogu.
W tym czasie dominującym kolorem szat liturgicznych jest fiolet, oprócz czwartej niedzieli (jeśli jest taki zwyczaj w danej parafii), kiedy kapłani przywdziewają róż, oraz niedzieli Męki Pańskiej (zwanej Palmową), gdy zakładają czerwone szaty.
Liturgia w Wielkim Poście jest wyciszona – podczas Eucharystii nie śpiewa się hymnu “Chwała na wysokości Bogu” (z wyjątkiem przypadających w Wielkim Poście uroczystości, np. św. Józefa – 19 marca, czy Zwiastowania Pańskiego – 25 marca) oraz aklamacji “Alleluja”, którą zastępuje “Chwała Tobie, Królu wieków” albo “Chwała Tobie, Słowo Boże”. Inaczej wygląda także Liturgia Godzin – nie odczytuje się hymnu “Ciebie, Boga, wysławiamy”, opuszcza się także zawołanie “Alleluja”.
Ołtarze nie są w tym czasie ozdabiane kwiatami. Milkną także kościelne dzwony. W wielu kościołach obowiązuje zwyczaj ustawiania krzyża, by wierni mogli ucałować rany Chrystusa.
Wyjątkowym dniem, w którym nie obowiązują wymienione zastrzeżenia, jest Niedziela Laetare (łac. “Wesel się”), przypadająca w IV Niedzielę Wielkiego Postu.
Okresy i dni pokuty są w Kościele katolickim specjalnym czasem ćwiczeń duchowych, liturgii pokutnej, pielgrzymek o charakterze pokutnym, dobrowolnych wyrzeczeń, jak post i jałmużna, braterskiego dzielenia się z innymi, m.in. poprzez inicjowanie dzieł charytatywnych i misyjnych. W czasie Wielkiego Postu wierni nie powinni uczestniczyć w zabawach. To czas medytacji nad Męką Chrystusa, czemu służą specjalne wielkopostne nabożeństwa, np. Droga Krzyżowa, czy Gorzkie żale.
Zalecany jest też udział w rekolekcjach, pomagających dobrze przeżyć czas przygotowania do Paschy. Rekolekcje (recolligere – zbierać na nowo) – to kilkudniowy okres poświęcony odnowie duchowej poprzez modlitwę, konferencje oraz spowiedź, by znowu zbierać – w głowie i w sercu – bogactwo chrześcijańskiej wiary. Nauki te mogą być otwarte lub zamknięte. Pierwsze to typowe rekolekcje parafialne w Kościele, które trwają zwykle cztery dni, wliczając niedzielę. Rozpoczynają się niedzielną Mszą ze specjalnym rekolekcyjnym kazaniem głoszonym przez przyjezdnego księdza. Pod koniec rekolekcji zazwyczaj jest okazja do spowiedzi. Rekolekcje zamknięte, czyli wyjazdowe, są trochę dłuższe, odbywają się zwykle w ośrodkach rekolekcyjnych. Wierni, którzy nie mogą uczestniczyć w nich fizycznie mogą wykorzystać możliwość, którą dają środki masowego przekazu: rekolekcje radiowe, internetowe, na Facebooku.
Wielki Post jest także okresem przygotowania katechumenów do chrztu. Każda niedziela wprowadza w kolejne tajemnice wiary, a na Wielkanoc podczas Wigilii Paschalnej udzielany jest chrzest.
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa przygotowanie do świąt Zmartwychwstania trwało tylko czterdzieści godzin. W późniejszym czasie przygotowania zabierały cały tydzień, aż wreszcie około V w. czas ten wydłużył się. Po raz pierwszy o poście trwającym czterdzieści dni wspomina św. Atanazy z Aleksandrii w liście pasterskim z okazji Wielkanocy z 334 r.
Wielki Post kończy się w Wielki Czwartek, kiedy to katolicy rozpoczną obchody Triduum Paschalnego Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. Niedziela Wielkanocna przypada w tym roku 4 kwietnia.
W Orędziu na tegoroczny Wielki Post, papież Franciszek w konkretny sposób zachęca wiernych, by uświadomili sobie, co jest celem Świąt Paschalnych i poprzedzającego je czterdziestodniowego okresu nawrócenia.
“W tym czasie nawrócenia odnówmy naszą wiarę, zaczerpnijmy «żywej wody nadziei» i przyjmijmy z otwartym sercem miłość Boga, która przemienia nas w braci i siostry w Chrystusie. W Noc Paschalną odnowimy przyrzeczenia naszego Chrztu, aby odrodzić się jako nowi mężczyźni i nowe kobiety, dzięki działaniu Ducha Świętego. Jednak sama wielkopostna wędrówka, podobnie jak cała chrześcijańska droga, jest już w całości oświetlona światłem Zmartwychwstania, które ożywia uczucia, postawy i wybory tych, którzy chcą naśladować Chrystusa” – pisze Ojciec Święty. Przypomina też, że nawrócenie to wypełnia się w odnowieniu wiary, nadziei i miłości – to zaś dokonuje się poprzez praktykowanie modlitwy, postu i jałmużny, które “są warunkami i znakami naszego nawrócenia”.
Poniżej kilka propozycji akcji diecezjalnych i internetowych, które mogą nam pomóc dobrze przygotować się do Świąt Zmartwychwstania Pańskiego.
Rusza wielkopostna akcja „Niosę Dobro”
Jak co roku w okresie Wielkiego Postu Caritas Archidiecezji Wrocławskiej organizuje akcję Niosę Dobro. Owocem zbiórki będą świąteczne paczki przygotowane dla osób w kryzysie bezdomności.
Akcja „Niosę Dobro” to zbiórka środków, która w tym roku (podobnie jak w ubiegłym) odbywa się bezdotykowo. W paczkach znajdzie się żywność codziennego użytku – m.in. chleb i nabiał.
Jak mówi Paweł Trawka, rzecznik Caritas Archidiecezji Wrocławskiej, tylko w ubiegłym roku pomoc dotarła do ponad tysiąca osób.
Koszt jednej paczki to niespełna 50 zł. Darowiznę można przekazać przez stronę Caritas Archidiecezji Wrocławskiej.
Piąta i ostatnia Adoracyjna Miejska Droga Krzyżowa
W Wielkim Poście we Wrocławiu po raz V i ostatni zostanie zorganizowana Adoracyjna Miejska Droga Krzyżowa. Idea tego nabożeństwa wzorowana jest na Drodze Jerozolimskiej, kościołach stacyjnych w Rzymie oraz praktykowanej już od kilku lat w Polsce Ekstremalnej Drodze Krzyżowej. Projekt zakłada nawiedzanie przez wiernych 14. kościołów we Wrocławiu, przy czym każdy z nich jest miejscem do rozważenia jednej (kolejnej) stacji Drogi Krzyżowej. Początek modlitewnego szlaku wyznacza Katedra Wrocławska. Pielgrzymi mogą nawiedzać wskazane kościoły w małych grupach lub indywidualnie w wybranych przez siebie dniach Wielkiego Postu, czyli od Środy Popielcowej (17 lutego 2021 r.) do Wielkiej Soboty (3 kwietnia 2021 r.). Liczba odwiedzanych w danym dniu kościołów i rozważanych w nich stacji Drogi Krzyżowej zależy wyłącznie od możliwości czasowych i fizycznych każdego uczestnika Adoracyjnej Miejskiej Drogi Krzyżowej.
Na kościoły stacyjne wyznaczone zostały:
Stacja I – Katedra Św. Jana Chrzciciela
Stacja II Św. Alberta Wielkiego (Sołtysowice)
Stacja III NMP Matki Pocieszenia (oo. redemptoryści)
Stacja IV Św. Andrzeja Boboli (Kuźniki)
Stacja V Św. Wawrzyńca (Żerniki)
Stacja VI NMP Wspom.Wiernych (Księże Małe)
Stacja VII NMP Różańcowej (Złotniki)
Stacja VIII Św. Andrzeja Apostoła (Stabłowice)
Stacja IX Św. Jadwigi Śląskiej (Leśnica)
Stacja X Św. Anny (Pracze Odrzańskie)
Stacja XI NMP Bolesnej (Różanka)
Stacja XII Św. Teresy od Dzieciątka Jezus (Osobowice)
Stacja XIII Kaplica Św. Katarzyny (Dworzec Główny PKP)
Stacja XIV Św. Rodziny (Sępolno)
Przewodnik w wersji papierowej odebrać można w zakrystii Katedry Wrocławskiej. Dostępna jest również aplikacja na telefony komórkowe. Po wejściu do kościoła stacyjnego pielgrzymi podejmują indywidualnie modlitwy adoracyjne, korzystając z przewodnika lub kształtując je według własnego uznania. Czas modlitwy jest nieograniczony. W przedsionkach kościołów będą znajdować się tablice informacyjne z kodami QR dla posiadaczy odpowiednich telefonów komórkowych, umożliwiając dostęp do modlitw przewidzianych w danym miejscu. Dostępna będzie także pieczątka, którą na ostatnich stronach przewodnika w wersji drukowanej można własnoręcznie potwierdzić nawiedzenie każdej świątyni. Pobierając w zakrystii Katedry Przewodnik po XIV stacjach Adoracyjnej Miejskiej Drogi Krzyżowej można będzie złożyć dowolną ofiarę dla pokrycia kosztów organizacyjnych.
Propozycje na Wielki Post od DEON.pl.
Przed nami kolejny Wielki Post w cieniu pandemii. Jak nawrócić się w czterech ścianach? Jak odnaleźć na nowo drogę do Boga? Jak odkryć ciszę w swoim życiu? Na ten czas przygotowaliśmy dla Was kilka propozycji, które pomogą Wam głębiej przeżyć każdy dzień.
Męskie rozmowy | poniedziałek
„Kiedy cały świat był zamknięty i wszyscy tylko oglądali Netflixa, papież Franciszek usiadł i napisał do całego Kościoła list o jednej ze swoich największych inspiracji, świętym Józefie” – mówi Paweł Kowalski SJ, który wspólnie z Pawłem Sawiakiem SJ, przez cały Wielki Post będzie prowadził cykl „Męskie rozmowy”. Jeśli interesuje cię tematyka ojcostwa i męskiego spojrzenia na świat, dołącz do „Męskich rozmów” Pawłów-jezuitów, skupionych wokół papieskiego listu na temat św. Józefa.
W ciemno za światłem, czyli jak nie stracić wiary | wtorek
„Jestem coraz bardziej rozczarowany Kościołem”.
„Nie umiem rozmawiać z tymi, którzy odchodzą. Nie wiem, jak reagować na ich decyzję”.
„Skoro ktoś porzuca Kościół to najwyraźniej nie był tu ze względu na Jezusa, tylko na ludzi!”
Odnajdujesz się w którejś z tych postaw? Zastanawiasz się, jak funkcjonować dziś w Kościele, gdy odchodzą kolejni wierni? Sam myślisz o odejściu? Posłuchaj rozmów dziennikarza i autora książek, Marcina Jakimowicza z o. Tomaszem Nowakiem OP, cenionym rekolekcjonistą, duszpasterzem i twórcą kanału Strefa Wodza. To szczera odpowiedź bez lukru dla wszystkich, którzy tracą nadzieję.
Memento mori | środa
Memento mori nie jest chwilowym trendem, lecz starożytną praktyką, do której zachęca Pismo Święte, Jezus, Ojcowie Kościoła i wielu świętych. Pamiętanie o nieprzewidywalności i nieuchronności śmierci paradoksalnie ma nam pomóc docenić życie, zmienić nawyki i doprowadzić ostatecznie do świętości. Gdy myślimy o śmierci, rozważamy kluczową tajemnicę naszej wiary, bo to właśnie śmierć została przemieniona przez Chrystusa.
Gdy bliźni jest w potrzebie | czwartek
Świat bez miłosierdzia byłby martwy. To właśnie miłosierdzie sprawia, że w ludzkich sercach pojawia się nadzieja i pragnienie czynienia dobra. W naszym wielkopostnym projekcie, dotyczącym dzieł miłosierdzia – miejsc, w których dobro staje się faktem w życiu konkretnych osób – będziemy pokazywać ludzi, wspólnoty i organizacje charytatywne, które w przeróżny sposób pomagają najbardziej potrzebującym.
(NIE)Dostępność Boga | piątek
Problemy z modlitwą mamy wszyscy. Raz mniejsze, raz większe, czasem błahe, ale jednak. Jak znaleźć ich rozwiązanie? Od czego zacząć? W jaki sposób podejść do modlitwy? Rodzi się w nas wiele pytań na które trudno znaleźć odpowiedź. Jeśli mierzysz się z podobnymi kwestiami, te rekolekcje są dla ciebie. Spokojnie i bez pośpiechu odpowiedzą na twoje wątpliwości związane z każdą formą modlitwy.
A Bóg widział, że były dobre | sobota
W ostatnich latach wiele mówi się o ekologii, o poszanowaniu stworzenia. Papież Franciszek wzywa wszystkich do troski o nasz „wspólny dom”. Dla niego jest to wyzwanie nie tyle techniczne, ekologiczne co bardziej społeczne, przywracające właściwy porządek i miejsce każdemu ze stworzeń.
Wielki Post jest czasem szczególnym, kiedy chcemy wracać do tego, co najważniejsze, przywracać codziennemu życiu właściwe znaczenie. Proponowane na ten okres, we współpracy z Modlitwą w drodze, medytacje „A Bóg widział…”, oparte na biblijnym opisie stworzenia, poprowadzą nas do doświadczenia Tego, który jest początkiem wszystkiego, co było, jest i będzie. On stwarza, powołuje do istnienia. Każdy z nas jest chciany i potrzebny. Inaczej by nie zaistniał. Bóg nie daje życia bytom zbędnym. Odkrywanie tego pozwoli nam odnaleźć swoje miejsce i wypełnić to, co jest naszym przeznaczeniem.
Plaża zbawionych | niedziela
Współczesny człowiek nie umie odpoczywać. Wiecznie zagoniony z trudem odrywa myśli od pracy, kłopotów i codziennych stresów. A przecież Jezus mówi, by powierzyć Mu wszystkie zmartwienia, lęki i sprawy, które nas przerastają. Zachęca, by stanąć przed Nim w prawdzie i „nagości”, złapać oddech i żyć w pełni.
Komentarze do Pisma Świętego ks. Andrzeja Draguły to znakomita diagnoza współczesnego świata i człowieka, to także słowa, które mają moc i prowadzą do działania. Nie wahajmy się. Plaża zbawionych jest na wyciągnięcie ręki.
Za: kai.pl, radiorodzina.pl, deon.pl